
Als dat geen bagagefietsen zijn… Brug bij Sost, Karakoram Highway (KKH), Pakistan.
Foto hierboven: Oezbekistan, niet ver nadat we de grens met Kyrgyzstan waren overgestoken. Terug in het hete, stoffige laagland.
Mijn fiets is m’n tochtgenoot. Ik ben er onderweg afhankelijk van, hij hoort bij mij. Voor mij is een fiets meer dan een werktuig, voor jou waarschijnlijk ook. Ergens in de aanloop naar je eerste bagage-fietstocht of fietsreis komt het moment waarop je die fiets gaat bestellen. Ik herinner me die momenten, ze zijn bijzonder, met de bestelbon op zak werd mijn reisplan concreet – ik ging het echt doen. Yes.
Aan dat moment van bestellen ging bij mij een heel traject vooraf, ik stelde een wensen- en onderdelenlijst samen voor elke bagagefiets waarop ik fiets of gefietst heb. Ik wist hoe mijn bagagefiets eruit moest zien en welke onderdelen hij moest hebben. Om dat goed uit te zoeken had ik alle informatie nodig die ik kon vinden. Ik had het meest aan de ervaringen van andere fietsers, vandaar deze pagina.
In de maak
Er is veel over bagagefietsen te schrijven, maar dat zie je hier nog niet terug. Ik ben bezig met nieuwe pagina’s over fietstassen, fietsframes en fietsonderdelen. Op termijn gaan die hier verschijnen, in de tussentijd staat hieronder al het een en ander aan informatie en overwegingen. Wordt vervolgd.
Wat voor de één een vakantiefiets is, is voor de ander een reisfiets of een trekkingfiets. Of een toerfiets. Of een randonneur. Hoe je het ook noemt, het gaat om een fiets waarop je je spullen laadt om naar Hoenderloo of Hyderabad te fietsen. Een fiets voor jou en je bagage. Een bagagefiets dus. Dat klinkt niet al te sexy, maar dat zijn Hoenderloo en Hyderabad ook niet.
Uitgangspunten en eisen
Uitgangspunten
Mijn bagagefiets is een fiets:
- waarmee ik langere tochten maak: weken, maanden of jaren. Relevant omdat langere tochten hogere eisen stellen aan de slijtvastheid van onderdelen;
- waarmee ik elk type weg aankan waarover je met bagage zou willen fietsen: verhard, Italiaans asfalt, gravel, split, aangereden zand en (buitencategorie) Duitse Waldwege. Dat geeft mij maximale vrijheid bij de keuze van routes, landen en bestemmingen;
- waarmee ik ook in gebieden fiets waar fietsonderdelen niet of slecht verkrijgbaar zijn. Dit is van invloed op de keuze van onderdelen;
- waarop ik het merendeel van m’n bagage in fietstassen vervoer: mijn fiets heeft dragers. Je kunt die dragers thuislaten en je bagage verdelen over een reeks kleinere tassen die je op slimme manieren aan het fietsframe vastmaakt. Dat heet bikepacking, is ontzettend leuk maar dat is niet wat ik doe – al schurk ik er steeds meer tegenaan.
Eisen aan een bagagefiets
Een bagagefiets heeft als doel om jou en je uitrusting over lange afstanden, over elk type weg en door ontwikkelde en minder ontwikkelde gebieden te vervoeren. Dat doel stelt eisen aan zo’n fiets:
- Een bagagefiets is sterk.
Want Door het gewicht van je bagage dendert elke kuil en elke ribbel extra door in frame, wielen en dragers. Die moeten dat niet alleen aankunnen, maar met gemak aankunnen. Een bagagefiets moet niet alleen sterk zijn voor de kuilen en keien die je ziet, maar vooral voor de gaten in de weg die je niet ziet. - Een bagagefiets is comfortabel.
Want Je maakt er lange dagen en heel veel kilometers mee, gedurende meerdere weken, maanden of jaren. Het frame moet iets van veerkracht hebben, de fiets moet een voor jou comfortabele ‘zit’ hebben en de afmetingen van frame en onderdelen (stuur, cranks, zadel) moeten aansluiten op je lichaamsbouw en zithouding. - Een bagagefiets heeft de (voor jouw gebruik) juiste rijeigenschappen.
Want Een wendbare fiets is automatisch een slechte rechtdoor-fiets en andersom. Het is het een of het ander. Voor verreweg de meeste lange tochten is richtingsstabiliteit (van nature stabiel rechtdoor rijden, je test dat door je handen even van je stuur te halen) belangrijker dan wendbaarheid. Veel korte bochten draaien, zoals bij het mountainbiken, is op reis niet aan de orde. Je gaat voornamelijk rechtdoor. ‘Baat het niet, dan schaadt het wel’ is hier van toepassing: een wendbare fiets is nerveuzer, wat je op een vervelende manier merkt in afdalingen (uitvergroot door het gewicht van de bagage) en wanneer je minder ruimte hebt, zoals bij langsrazende vrachtwagens op drukke wegen en in stadsverkeer. Ik heb me nooit gerealiseerd hoe groot de invloed hiervan is, totdat ik op mijn (toen) nieuwe Vittorio (wendbaarder, maar nerveuzer dan de Snel waarop ik daarvóór fietste) voor het eerst ging afdalen. Doodeng, ik heb echt tijd nodig gehad om daaraan te wennen. Mijn advies als je lang weggaat: koop een rechtdoorfiets. - De onderdelen van de bagagefiets zijn slijtvast en betrouwbaar.
Want Je wilt niet in de steppen van Woezi-Woezistan stranden met een stukke fiets, je wilt onderweg zo min mogelijk sleutelen en je fiets mag niet te hard slijten van slechte wegen, water en modder. Betrouwbaarheid van onderdelen blijkt uit de ervaringen die ermee zijn opgedaan. Bij onderdelen die al een tijdje meegaan zijn die ervaringen er, bij de nieuwste onderdelen en vindingen zijn die er nog niet. Je weet dus niet of ze 2.000 of 20.000 kilometer meegaan op een beladen fiets, over slechte wegen en in weer en wind. Hoe verder en hoe langer je weggaat, hoe slimmer het is om voor onderdelen te kiezen met een bewezen staat van dienst. - De fietsonderdelen zijn onderweg verkrijgbaar en te repareren.
Want Hoewel je vrijwel alles naar vrijwel overal kunt laten opsturen, is dagen wachten op UPS (en op de douane en op officials waarvan je niet kon bedénken dat die erover gingen) in een of ander shithole simpelweg zonde van je tijd. En als de doos voor je neus staat, heb je ook nog iemand nodig die wat erin zit kan monteren. Je fiets heeft dus onderdelen die ingeburgerd zijn (breed verkrijgbaar), niet al te hightech (zodat fietsenmakers onderweg het begrijpen en er iets mee kunnen) en die je liefst zelf kunt vervangen.
Misschien mis je ‘Een bagagefiets is licht.’ Sterke, no-nonsense fietsen waarmee je naar Hoenderloo of Hyderabad kunt fietsen zijn niet licht, live with it. Lichter kan wel, bijvoorbeeld door geen standaard te monteren (een fiets die je neerlegt of tegen een muur zet kan niet omvallen) of geen vast slot (je neemt al een kabelslot mee). Lichtere opties (bij frame of onderdelen) zijn meestal minder slijtvast en minder sterk, als je verder of langer weggaat zijn dat geen slimme keuzes.
Fietsen en ligfietsen
Waarom heb ik (tot het moment van schrijven) verreweg de meeste tochten op een ‘gewone’ bagagefiets gemaakt? Waarom niet op een ligfiets? Omdat ik met fietsen begonnen ben op een traditionele bagagefiets. Mijn vrienden waar ik het wereldfietsen van afgekeken heb hadden dat soort fietsen, ik ben hen daarin gevolgd, ik wist niet eens dat er bagage-ligfietsen bestonden. Vergelijk het met skiën. Waarom heb ik nooit geskied? Omdat mijn ouders geen wintersporters waren en ik er niet mee ben opgegroeid. In plaats daarvan heb ik later wintertochten gemaakt op toerlanglaufski’s, in Zweeds Lapland, met een tent en met temperaturen waarbij je in Nederland verplicht binnen moet blijven. Zo is het ook met mij en ligfietsen. Als m’n vrienden vroeger een ligfiets hadden gehad, was ik vast en zeker al een tijdlang overtuigd ligfietser geweest. Ligfietsers zijn ontzettende zelfdenkers, ik ook.
Bij mij kwam de nieuwsgierigheid naar het ligfietsen in het najaar van 2019. Dat heeft er uiteindelijk toe geleid dat er sinds april 2020 een ligfiets in onze garage staat. Een meloengele Nazca Gaucho Tour. M’n ervaringen ermee staan hier. Als ligfietser heb ik vanaf nul moeten beginnen. Het is echt een ander ding, ik heb opnieuw moeten leren fietsen. Ik vind het heerlijk, rammelen aan iets (bagagefietsen) dat vertrouwd is. Iets nieuws doen. Dat levert soms ongemak op, maar ongemak is onderdeel van elk leerproces. Blijven leren vind ik belangrijk, net als nieuwsgierigheid. Hetzelfde verhaal kun je maar één keer vertellen, als je verteller bent moet je steeds op zoek naar ingrediënten voor nieuwe verhalen. Wat het ligfietsen me heeft gebracht is een nieuw gevoel, dat ik niet meer kwijt wil. Op m’n Gaucho bekijk ik de wereld – letterlijk – op een andere manier, en dat voelt heel goed.
Meer weten over ligfietsen? Ga voor goede, goed geschreven en bevlogen info over lange fietstochten met een ligfiets bijvoorbeeld te rade bij Fietsers Afstappen van Walter Hoogerbeets. Die website was voor mij de directe inspiratie om mijn eigen site te beginnen en wekte mijn nieuwsgierigheid in het ligfietsen.
Onderdelen
Het is mijn bedoeling om op termijn de onderdelen van een bagagefiets per thema te bespreken en daarbij mijn keuzes toe te lichten. Voorlopig staat hier een verkorte versie daarvan, in de vorm van onderstaande foto met ‘klikbare’ gebiedjes bij de belangrijkste onderdelen. Wanneer je met je cursor over de foto gaat lichten die plekken op; klik je erop, dan verschijnt links een korte uitleg over het onderdeel.
Onderdelen Vittorio

Pedalen
MKS Allways. Ultralicht lopende plateau-pedalen met pinnetjes zodat m'n schoenen geen millimeter bewegen. Klikpedalen op een bagagefiets is geen logische keuze. De efficiency-winst is waarschijnlijk nul, zie (onder andere) dit onderzoek. Op een racefiets of mountainbike helpen ze om via je voeten te sturen en voorkomen ze bij kracht zetten (uit je zadel komen) dat je van je pedalen schiet. Voor een bagagefiets is dat allemaal niet relevant, de nadelen wel: beperkte schoenkeuze, de positie van je voeten niet kunnen wijzigen, verminderde bloedcirculatie (om nut te hebben zitten klikschoenen strakker = koude voeten in de winter) en onhandig bij modderwegen, boskamperen en supermarktbezoek.
Koplamp
SON Edelux II. Aluminium, volledig waterdicht. Met Aan-Uit-Automatisch standen. Een enorme bak licht, met als pluspunt dat de lichtbundel duidelijk afgebakend is (weinig strooilicht), waardoor hij bij de juiste afstelling tegenliggers niet verblindt. Met steun van Idworx.
Remgrepen met shifters
Shimano Tiagra triple (links) 10-speed (rechts). Tiagra is de basis-racegroep van Shimano. Niet heel hightech, wel betrouwbaar en sterk.
Voor- en achterrem
Tektro mini V-brake, mechanisch, met Jagwire remkabels. Remmen als een dolle, de stijvere Jagwire-kabels helpen daarbij. Op een volgende fiets kies ik mechanische schijfremmen. Die verzwakken m'n velgen niet en remmen niet zozeer beter, maar wel directer (ik ken ze van m'n ligfiets). Van hydraulische remmen blijf ik af, zeker als ik langer en verder wegga. Die dingen goed ontluchten is een klus, en dat moet helaas regelmatig. Mechanische remmen zijn simpeler en gemakkelijker zelf onderweg af te stellen. Je moet alleen iets harder in je remgreep knijpen voor dezelfde remkracht als z'n hydraulische broer.
Naafdynamo
SON28, 36-gaats, met industrie-gelagerde naaf. Onbetwist de efficiëntste (meeste opbrengst bij de minste weerstand) naafdynamo die er is. Altijd stroom voor m'n verlichting en voor m'n Forumslader, bij een weerstand waar ik niets van merk. Die weerstand is in deze video gemeten en in perspectief geplaatst.
Banden
Maat: 37-622. De breedte van 37 mm was ooit de standaard, is naar de huidige trend smal, maar bleek probleemloos in bijvoorbeeld Pakistan, China of op de R1 naar Berlijn. Op een volgende fiets kies ik voor 47 of 50 mm's. Die kunnen echter niet tussen de vorken van m'n Vittorio.
Type: Schwalbe Energizer Plus. Anti-lek, maar iets minder dan de Schwalbe Marathon Plus, daardoor een groter comfort. De Marathon Plus rijdt als een massief houten wiel omdat de dikke anti-leklaag maakt dat de band slecht vervormt. Anti-lekbanden hebben dus ook nadelen (dat realiseerde ik me eerst niet).
Velgen
Exal SP19 Tour. Aluminium, 622 mm doorsnee ('28 inch' in de volksmond, al zegt dat niets over de velgmaat), 36-gaats. Deze velgmaat is standaard bij racefietsen en veelgebruikt bij bagagefietsen. De kleinere 559 mm velg ('26 inch') was de klassieke mountainbike-maat en een tijd de mode bij bagagefietsen, maar is aan het verdwijnen. Kleinere wielen zijn iets wendbaarder, maar hebben een grotere rolweerstand. Grotere wielen zijn betere afstandswielen en lopen lichter. De tussenmaat (584 mm, 27,5 inch) wordt steeds populairder, omdat deze samen met een bredere band (vanaf 45 mm, de huidige trend) een niet te lomp en te zwaar wiel oplevert (zoals 29-inch wielen, met 622-velgen en brede banden).
Spaken
DT Swiss Competition. Staal, butted (verdikt aan de uiteinden), 36 stuks per wiel. Op een bagagefiets heb je elke spaak nodig, laat je niet (zoals wielrenners) verleiden tot een wiel met minder dan 36 spaken. Meer spaken heeft een limiet, omdat dit de naaf-flens verzwakt. Speukbraak (te leuk, sorry) is voor een bagagefiets geen fact of life, maar een teken van een slecht gespaakt wiel. Of van een kuil die je gemist hebt. Ik heb nog nooit een spaak gebroken.
Santos Alleshouder
In een standaard bidon gaat 0,7 liter, als je langer zoekt vind je ze ook van 0,75 of 0,8 liter. Met twee daarvan kom ik een dagetappe door met mild weer en onderweg een blik cola. In de zomer wordt dat, zeker in Zuid-Europa, anders. Als daar de cola-hutten niet op de route liggen en de dorpspomp uitgedroogd is moet ik woekeren met water. In de Santos alleshouder ('petfles-brancard', geniaal) past een grote PET-fles waar die cola in heeft gezeten die je onderweg zocht. Ik doe er een 1,5 liter Nalgene fles in met wijde opening (gemakkelijk schoonmaken) en drinkdop. Volgens Santos kun je er ook een regenjas of een paar slippers in stoppen. Ja.
Bidonhouder
Blackburn Mountain Bottle Cage. In Nederland niet te krijgen, wel online in de UK. De meeste bidonhouders zijn ontworpen om zo licht mogelijk te zijn, voor gebruik op racefietsen (wedstrijdfietsen). Gevolg is dat ze, met 750 ml water erin, gaan trillen of zelfs klapperen als je over een gravelweg dendert. Niet fijn en niet nodig. De Mountain Bottle Cage is van dikker aluminium, gegarandeerd trilvrij. Weegt mogelijk 15 gram meer.
Crankstel
Shimano XT, 10-speed, triple (48 - 36 - 26 tanden). XT is de betere klasse (groep, hoewel mijn fiets niet aan één groep doet) mountainbike-onderdelen van Shimano, een no-brainer voor een onderdeel dat veel te verduren heeft. Aan een dubbel voorblad (36-26 tanden) heb ik eigenlijk genoeg, de 48 gebruik ik zelden, maar die optie is er niet.
Stuur
Racestuur. Ergonomisch gezien het beste stuur voor het fietsen van lange afstanden. Laat je armen ontspannen langs je lichaam hangen en kijk dan naar de stand van je handen (rug van de hand naar buiten, duim naar binnen). Die positie hebben je handen ook op een racestuur, waardoor die positie het langst zonder irritatie vol te houden is. Op een recht stuur zijn je polsen gedraaid, dat gaat op den duur irriteren. Daarom hebben veel rechte sturen 'hulpstukken' voor een positie die wél comfortabel is. Rechte sturen op bagagefietsen zijn te klakkeloos overgenomen van mountainbikes, waar ze nut hebben omdat je met een recht stuur meer zijdelingse kracht kunt uitoefenen in moeilijk terrein. Een beladen bagagefiets rijdt meer op de (verharde/onverharde) weg dan door het terrein en rijdt langere afstanden.
Achter- en voorderailleur
Shimano Tiagra, no-nonsense racegroep. Ik heb bij de onderdelenlijst van m'n Vittorio zitten slapen bij de keuze van de derailleurs. Ik had liever XT-derailleurs gehad (die goed samengaan met race-shifters). Uiteindelijk doen de Tiagra's het inmiddels ruim 44.000 kilometer probleemloos, dus zo nauw luistert dat kennelijk niet. Er zitten achter wel Shimano Ultegra derailleurwieltjes in (slijtvaster).
Zadel
Terry Fisio flex gel (brede variant). Niet te zacht (daar wordt je bekken doodmoe van) en niet te hard (waardoor ik geen fietsbroek met dikke zeem hoef te dragen om de dag door te komen). Er zijn twee breedtes, ik vond de bredere fijner zitten. Op m'n vorige bagagefiets zat een leren Brooks-zadel, dat het nadeel heeft dat het niet nat mag worden omdat het dan uitrekt. Doe het jezelf niet aan om een keihard race- of sportfietszadel te kiezen, dat heeft op een bagagefiets geen enkele functie.
Achterlicht
SON. Aluminium en waterdicht. Ik ben iemand die regelmatig stukken in het donker fietst, bijvoorbeeld bij een vroege start in de herfst. Op den duur was ik het zat om steeds een voor- en achterlicht te moeten opladen. Achter gaat nog, maar met een lichtbundel waarmee je echt wat ziet in het bos is een koplamp na zo'n 2 uur leeg. Als je die tenminste niet eerder hebt gebruikt bij slecht zicht in een regenbui. Met de combi naafdynamo en vast voor- en achterlicht, allemaal van SON, heb ik altijd en onbeperkt licht op m'n fiets. Erg fijn.
Garagedeur
Geschilderd met echte Noorse verf. Blijft thuis.
Achterdrager
Vittorio. Lichtgewicht stalen buizen. Vittorio ontwerpt z'n eigen achterdrager, waarbij de vlakken waartegen de achtertassen rusten onder een hoek staan en aan de bovenkant naar binnen neigen. De bovenkant van de drager is daardoor smal, het idee achter deze vorm is een grotere stabiliteit. Ik ervaar het als een fijne drager. Kies bij dragers voor staal (zoals van Tubus, bewezen ijzersterk en licht) en niet voor aluminium. Aluminium is star: bij overbelasting buigt het niet, het breekt. Overkomt je dat onderweg, dan kun je een stalen drager zelfs op het Indiase platteland laten lassen. Aluminium lassen is een specialisme dat je alleen in de grotere steden van ontwikkelde gebieden vindt.
Vast slot
Axa. Het zit erop omdat ik deze fiets ook voor ritten naar m'n opdrachtgevers gebruik, waarbij een dergelijk slot voldoende is. Bij een pure reisfiets die ver weg gaat gebruik je altijd (dat doe ik althans) een kabelslot om 'm 's nachts ergens aan te verankeren en kan een vast slot achterwege blijven.
Framepomp
Zéfal HPX. Een framepomp is langer dan een mini-pomp die je in een wielershirt-zak stopt, waardoor je per slag meer lucht in de band pompt en je geen lamme arm krijgt bij het van 0 naar 5 bar oppompen van een vervangen band. Ik weet niet of ik daar nu nog voor zou kiezen. Een (bijvoorbeeld) Lezyne mini-pomp (die ik voor m'n ligfiets heb) is ook sterk, is lichter en genereert net zo veel druk. Je maakt wel veel meer pompslagen.
Voordrager
Op deze foto: Tubus Duo. Lichte stalen buizen, sterk en functioneel. Simpeler kan een voordrager niet zijn. Ik gebruik 'm niet meer, op de meeste tochten kan ik zonder voortassen al m'n spullen kwijt. Inmiddels vervangen door 2 titanium Manything cages, hyperlichte vorkdragers waarop ik waterdichte zakken (drybags) kan zetten (per stuk ruim een halve kilo lichter dan een voortas) voor als er meer mee moet, zoals koudweer-spullen op weg naar Stavanger.
Standaard
Bontrager (op deze foto staat z'n voorganger). Ik was nooit van de standaarden. Op m'n vorige fiets (met voordragers en -tassen omdat ik lang en ver weg ging) zat er geen. Een volbeladen fiets heeft een slechte balans, als-ie omkiepert kan dat een vitaal onderdeel beschadigen (zoals een verbogen aluminium stuur dat je niet meer terugbuigt). Zonder standaard ben je gedwongen om 'm neer te leggen of tegen een muur te zetten. Dat deed ik dus altijd. Op deze fiets, die ik ook voor korte en minder beladen tochten gebruik, zit wel een standaard. Heel fijn.
Cassette, ketting en achternaaf
Shimano XT, 10-speed. XT is de betere (slijtvaster, schakelt wat vlotter) mountainbike-groep van Shimano, dat heeft meerwaarde boven een basisgroep als Deore. De cassette heeft 11-36 tandjes. Met een kleinste voorblad van 26 tanden betekent dat een kleinste verzet van 26-36. Dat is erg aangenaam als je met al je spullen een helling van 10-12 procent op moet. Het gaat niet om hoeveel kracht je kunt zetten, maar om je knieën die je met een kleiner verzet ontziet. Achternaaf: Shimano Deore. Ook daar had ik liever een XT-versie gehad. Die is slijtvaster, maar deze Deore-naaf gaat probleemloos al 44.000 km mee.
Frame
Chroommolybdeen-staal, lugloos, op maat gemaakt (Vittorio). Sterk en licht. Heeft als groot voordeel dat het - beter dan aluminium - goed om kan gaan met wisselende belastingen, trillingen dempt en klappen opvangt doordat het iets aan veerkracht heeft. De fixatie op totale framestijfheid is nuttig bij racefietsen, niet bij bagagefietsen. Een beladen fiets waar je wéken op zit moet om kunnen gaan met trillingen en klappen die de fiets (en dus jij) krijgt. Dat is wat anders dan instabiliteit die niet lekker afdaalt en stuurt, want dat wil niemand. Mijn Vittorio zou veerkrachtiger mogen, de framebuizen zijn iets te oversized. Is staal dan niet véél zwaarder dan aluminium? Nee, het scheelt zo'n 800-1200 gram (frame + vork) bij een gemiddelde frame-grootte.
Spatborden
Hard-kunststof, vóór en achter. Doen, niet over nadenken. Spatborden heb je niet voor de regen, maar voor natte wegen. Die zijn nog nat lang nadat het opgehouden is met regenen. In de tussentijd zitten jijzelf, je tassen, tent en wat je achterop hebt zitten en hangen onder de modder. Niet bijzonder nuttig. In het buitenland, waar wegen opnieuw verhard worden met pek en los grind, voorkomen spatborden dat je onder het pek-grind komt te zitten. Punt gemaakt.
Ingebouwde lader
Forumslader. Een USB-aansluiting bovenin je balhoofd waarmee je onderweg alles kunt opladen, het klinkt even geniaal als het in de praktijk is. Gemaakt door Jens During, die dat eerst als hobby deed maar onderhand een productielijn kan opzetten (Santos biedt het inmiddels aan als optie bij z'n reisfietsen). De Forumslader zet de door de naafdynamo opgewekte stroom om in een stabiele laadstroom. Dat gaat via een buffer-accu, waardoor fluctuaties (waar sommige apparaten niet van houden) in de opgewekte spanning worden opgevangen.
Alvast dit…
Bij bepaalde keuzes wijk ik af van de trends op het gebied van fietsen en fietsonderdelen. Die trends gaan voornamelijk over wielrennen en mountainbiken – niet over het fietsen met bagage. Logisch, in vergelijking tot wielrenners en mountainbikers zijn wij maar een kleine groep fietsers. De trends op het gebied van racefietsen en mountainbikes zijn maar sporadisch van toepassing op bagagefietsen, omdat onze fietsen andere dingen doen. Je moet daarom eigenwijs durven zijn bij het samenstellen van je fiets. Fietspech krijgen op je zaterdag-bosrit is wat anders dan dezelfde pech in hartje Roemenië. Een dag fietsen is wat anders dan weken of maanden elke dag op een fiets zitten. Als jij straks ergens in Noord-Noorwegen of Turkije fietst, is het jij en je fiets, zonder fietsenmaker om de hoek of de materiaalwagen achter je. Dan blijkt of je thuis verstandige keuzes hebt gemaakt. Wees kritisch en ga je eigen weg – net zoals straks op reis.
Het frame
De pagina over het (bagage)fietsframe is klaar voor wat betreft het onderwerp frame-geometrie. Die pagina staat hier.
De klassieke fietstypen in perspectief: waarom zou je niet gewoon…
…een mountainbike of racefiets van dragers voorzien en daarmee de wereld rond rijden? Omdat zowel een mountainbike als een racefiets niet ontworpen zijn voor het fietsen met bagage. Dat werkt dóór in de frame-geometrie en de onderdelen van die fietsen. Dus dat kan niet? Alles kan. Mensen hebben op de meest onwaarschijnlijke fietsen de meest onwaarschijnlijke avonturen beleefd. Maar als je die fiets toch moet aanschaffen, waarom dan geen fiets die voor het reizen gemaakt is? Ik zal de doorsnee racefiets en mountainbike als referentie gebruiken bij het bespreken van onderdelen van een bagagefiets, omdat je waarschijnlijk een beeld hebt van hoe die fietsen eruit zien.
De mountainbike
Een mountainbike is een terreinfiets, bedoeld om over onverharde en bochtige paden te raggen. Die fiets moet daarom sterk, wendbaar en slijtvast zijn. Een doorsnee mountainbike-frame is van oversized buizen gemaakt (stijf en sterk, maar niet veerkrachtig), met een niet al te diepe (redelijk comfortabele) zit, brede vorken en een hoog bracket (het framedeel met de trapas) zodat je een grote bodemvrijheid hebt. Veel mountainbike-frames zijn voorzien van een vorm van vering. Wat onderdelen betreft zijn het meest kenmerkende het rechte stuur en de brede, terreinvaardige banden. Mountainbikes zijn meestal uitgerust met schijfremmen, de klassieke modellen hebben wielen die een slag kleiner zijn dan racefietswielen. Ze hebben een extra sterk en slijtvast uitgevoerde aandrijving (tandwielen, ketting, cranks, derailleurs), een smal zadel en geen spatborden (soms een klein achterspatbord).
Kernwoorden: sterk, terreinvaardig, wendbaar
Een racefiets is een minimalistische wegfiets, bedoeld om op goede verhardingen hard te gaan. Een racefiets is vooral licht en is gestript van alles wat je niet nodig hebt om vooruit te komen. Het frame is hyperlicht en niet veerkrachtig, met een diepe zit (minder luchtweerstand, meer druk op armen en handen) en een grote zitbuishoek waardoor je beenkracht zo goed mogelijk op de cranks wordt overgebracht. Bij de onderdelen is gewicht belangrijker dan robuustheid. Het stuur is de klassieke stuurbocht, met verticale remgrepen met geïntegreerde shifters en meerdere posities voor je handen, waaronder een ‘onderin’-stand, waarbij je dieper voorover zit en minder lucht vangt. Banden (en dus velgen) zijn relatief smal en wegvaardig. Het zadel is weinig meer dan een streep. Racefietsen zijn ‘kaal’. Dat is niet alleen om gewicht te besparen, bij wedstrijden mogen racefietsen geen voorzieningen hebben die bij een val mede-renners kunnen verwonden.
Kernwoorden: licht, wegvaardig, rechtdoor
Een bagagefiets gaat voor wat betreft zijn eigenschappen shoppen bij zowel de mountainbike als de racefiets:
Maar niet: wendbaarheid (gaat ten koste van de richtingsstabiliteit, het is of-of), kleiner slag wielen (grotere wielen zijn betere afstandswielen), recht stuur (ondingen voor de lange afstand), frame-geometrie (niet comfortabel genoeg).
Maar niet: kwetsbaarheid van frame en onderdelen (grotere kans op pech of materiaalbreuk), frame-geometrie (niet comfortabel genoeg), zadel (nul comfort), bandenmaat (niet terreinvaardig).
5 mei 2021 om 15:52
Hallo,
Goed om te lezen dat je niet bepaalde merken aan prijst maar dat het kiezen van een (vakantie) bagagefiets echt iets persoonlijks is. De afgelopen jaren heb ik het internet afgespeurd naar ervaringen van bagagefietsen en in verschillende winkels geweest. Om vervolgens weer te verzanden op forums, in meningen en discussies van mensen die topmerken bagagefietsen hebben, en vooral waarom je juist die merkfiets moet kopen.
Ik vind het dan ook grappig als mensen een vraag stellen over mijn fiets. De meeste mensen kunnen maar één bagagefiets in Nederland, deze wordt bij mij om de hoek gemaakt. Vaak krijg ik te horen, Joh? waarom heb je die niet gekocht!! Nou ik zal het je uitleggen, ik heb tijdens mijn keuze een plan van eisen opgesteld. Meestal staan ze dan raar te kijken.
Wat persoonlijk voor mij belangrijk is; dagelijks gebruik, weinig onderhoud, goede verlichting, aantal versnellingen, stevige bagagedragers, goed zadel, remmen, soort frame, spatborden en vul de lijst maar aan. Bij de meeste mensen wordt de keuze van een fiets gemaakt op wat ze mooi vinden of op iets wat trendy is. De meeste mensen zien een fiets als een voorwerp met twee wielen waar je op moet trappen. Toch zie ik steeds meer dat mensen enorm veel geld uitgeven aan een fiets voor in de schuur of een rondje om de kerk.
Een fiets waarmee je op vakantie gaat moet betrouwbaar zijn, jouw passen en voldoen aan jouw eisen en wensen. Eigenwijs zijn en niet met trends meegaan omdat je daar een andere gedachte bij heb prima, het is jouw fiets. Zelf iets onderweg kunnen (laten) repareren is belangrijk. Ik vind dat dit niet moet zijn omdat je op kwaliteit en duurzaamheid heb ingeleverd.
Alles wat je opgeschreven heb over de aanschaf van een bagagefiets snijd hout. En heb hier ook over na gedacht en zo’n beetje tot dezelfde conclusie gekomen. De tips die je beschrijft zijn super goed, en sluit mij hier 100% bij aan.
5 mei 2021 om 16:18
Beste Leon,
Bedankt voor je positieve reactie. Er komen nog een aantal pagina’s over onderdelen en het fietsframe waarin ik trends bij bagagefietsen in perspectief plaats, zodat voors en tegens aan bod komen. Dat zal meer dan eens afwijken van de doorsnee bagagefiets, daarom vond ik het mooi om te lezen dat jij je kunt vinden in wat er tot nu toe staat. Dat motiveert, nogmaals bedankt en mooie tochten gewenst!